جزئیات کتاب «سؤزلرین واحد یازیلیشی»

مدیرعامل بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان در تشریح کتاب تازه چاپ شده «سؤزلرین واحد یازیلیشی» گفت: واژگان ترکی به صورت سلیقه ای نوشته می شدند که مرجعی لازم بود تا روش درست نوشتن را معرفی کند.
به گزارش یول‌پرس، ابوالفضل علیمحمدی، مدیرعامل بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان با اشاره به رونمایی از کتاب «سؤزلرین واحد یازیلیشی» (شیوه خط و فرهنگ املایی تورکی آذربایجانی یکسان نویسی کلمات) در تهران اظهار داشت: هیئت امنای بنیاد فرهنگ و ادب آذربایجان، سالانه یکبار در تهران تشکیل جلسه می دهند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، استانداران چهار استان آذربایجان های شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان، مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان ها و همچنین از هر استان فردی به عنوان استان فرهیخته و آذربایجان شناس جزو هیئت امنای بنیاد فرهنگ و ادب آذربایجان هستند.

کتابی مرجع برای پرهیز از نوشتار سلیقه ای

وی گفت: بهترین مکان و مراسمی که می توانست برای این کتاب جامع برای رونمایی در نظر گرفت همین مراسم بود، چون بنیاد فرهنگ و ادب آذربایجان متشکل از چهار استان است لذا قرار شد مراسم رونمایی از این کتاب در تهران و جلسه هیئت امنای بنیاد فرهنگ و هنر آذربایجان برگزار شود.

علیمحمدی خاطر نشان کرد: ضرورت تحقیق درباره فرهنگ و ادب آذربایجان ایجاب می کرد که این کتاب به نگارش در آید. زبان تورکی از ادبیات غنی و پرباری اعم از شعر و رمان برخوردار است.

وی افزود:  در حال حاضر شاعران و نویسندگان بیشتر آثار خود را به زبان تورکی به رشته تحریر در می آورند، اما وقتی این آثار را بررسی می‌کنیم مشاهده می شود واژگان به صورت سلیقه ای نوشته می شوند، به زبان ساده تر باید گفت برخی کلمات در چهار قالب مختلف نوشته می‌شود، به همین خاطر  مرجعی باید باشد که روش درست نوشتن و استفاده را  معرفی کند. حتی فرهنگستان زبان فارسی هم چندین نوع کتاب برای درست نوشتن  چاپ کرده است، آموزش شکل صحیح نوشتاری کلمات، در همه جای دنیا مرسوم است.

در زبان تورکی اجماعی به صورت گروهی دیده نمی‌شد و آثار سلیقه‌ای بودند

وی تصریح کرد: در زبان تورکی نیز اجماعی  به صورت گروهی دیده نمی‌شد، البته برخی اساتید به صورت فردی آثاری را منتشر کرده بودند، حتی پیشینه‌ای این کار به قبل از انقلاب و بعد از انقلاب اسلامی نیز بر می گردد، ولی به صورت گروهی و کار جمعی نتیجه ای حاصل نشد، زمانی که ضرورت ایجاد یک کار واحد احساس شد، جمعی از شخصیت‌های علمی دعوت شدند و با بسیاری از افراد و شخصیت‌ها نیز گفتگو هایی انجام شد و به صورت مشخصی چارچوبی برای نگارش این کتاب تعریف شد.

جلب آرای شخصیت‌های علمی بعد از نگارش

علیمحمدی خاطر نشان کرد: هیئت مولفانی تشکیل شد و بعد از مشخص شدن چارچوب، کار نگارش کتاب آغاز شد که ۲۰۰ صفحه مقدمه دارد، بعد از اتمام کار نگارش، کتاب را برای اظهار نظر کلی به برخی شخصیت های علمی که  حضور نداشتند ارسال و نظر آنان نیز کسب شد، به همین خاطر می توان گفت این کتاب از نظر علمی و پژوهشی در مرتبه والایی قرار درد.

این کتاب فرهنگ چگونه نوشتن است نه فرهنگ لغت

مدیرعامل بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان بیان داشت: در این راه بیش از ۱۸ هزار کلمه و ترکیب زبان تورکی ضبط و ثبت شد، البته نمی توان گفت این کتاب، کتاب فرهنگ لغت زبان تورکی است بلکه فرهنگ چگونه نوشتن زبان تورکی را آموزش می دهد، اما در عین حال ترکیبات و کلمات نیز وجود دارد، در نگارش کتاب شیوه خط و فرهنگ املایی تورکی آذربایجانی یکسان نویسی کلمات، سعی شده چند اصل رعایت شود، اول اینکه کلمات اصیل تورکی به همان صورت که  تلفظ می‌شوند، نوشته شده است، اما مواقعی است که برخی کلمات استحاله زیادی پیدا کرده اند به طور مثال کلمه(مشمع) که در اثر گذشت زمان و تغییرات زیاد (مشبع) خوانده می شود، در این کتاب این کلمات به همان صورت تلفظی نوشته شده است در عین حال این اصل را هم اضافه کردیم که اصالت این کلمه چیست و چرا بدین گونه تلفظ می شود.

جلد دوم بصورت تخصصی، در راه است

وی بیان داشت:  کار نگارش این کتاب در یک جلد به پایان نرسیده است و جلد دوم آن نیز ادامه خواهد یافت،  جلد دوم این کتاب به صورت فرهنگ لغات زبان تورکی خواهد بود که به صورت تخصصی به لغات تورکی پرداخته خواهد شد، در نگارش این کتاب بالغ بر صد جلسه ۳ ساعته کار انجام گرفته است، حداقل زمانی که  برای نگارش این کتاب صرف شد، بیش از یک سال بود، در خود تبریز بسیاری از اساتید صاحب نظر حضور دارند، برگزیده‌ای از این اساتید و کارشناسان  برای نگارش این کتاب انتخاب شده اند، همه منتخبان نیز از خود تبریز هستند، نظر همه متخصصان حوزه زبان تورکی در این راه گرفته می‌شود  تا در چاپ های بعدی نیز لحاظ شود. این کتاب هم اکنون در بازار یافت می شود و علاقه مندان می توانند برای کارهای تحقیقی و پژوهشی از کتاب «سؤزلرین واحد یازیلیشی» (شیوه خط و فرهنگ املایی تورکی آذربایجانی یکسان نویسی کلمات) استفاده و بهره مند شوند.