مدیر انتشارات ساوالان ایگیدلری در گفتگوی اختصاصی با ائوده آل تاکید کرد: مردم حامیان جدی ناشران و آثار تورکی
مدیر انتشارات ساوالان ایگیدلری در گفتگوی اختصاصی با «ائوده آل» گفت: مردم هستند که با حمایت از ناشران تورکی و خرید آثار منتشر شده، ارتقاء کیفی آثار و کتابها را سبب می‌شوند. به شخصه از رویکرد مثبت و گرایش مردم آذربایجان و تورک زبان به تاریخ و ادبیات بومی خرسندم و از این میزان علاقه‌مندی خوشحالم.
*خودتان را چگونه معرفی می‌کنید؟
عمار احمدی هستم مدیر انتشارات ساوالان ایگیدلری. این انتشارات در تهران و اردبیل فعال است و کار خود را از سال 1390 آغاز و در این مدت 300 عنوان کتاب منتشر کرده است.
از میان این تعداد کتاب، سهم کتاب‌های با موضوع زبان و ادبیات تورکی آذربایجانی 90 درصد است و 10 درصد باقی‌مانده را کتاب‌های فارسی‌زبان با محور و موضوع معرفی شخصیت‌ها و مفاخر آذربایجان تشکیل می‌دهند.
*انتشارات جوان و موفق ساوالان ایگیدلری چه برنامه‌هایی در پیش دارد؟
خروجی هم‌اندیشی و تعامل نزدیک با همکارانمان در انتشارات «یاشماق» و «اندیشه نو» سبب شده تا بزودی شاهد اتفاق‌های خوبی در بخش ترجمه باشیم. سعی داریم تا رمان‌های معتبر آذربایجانی و ترکیه‌ای را به الفبای عربی برگردانیم و متقابلا آثار بنام این دیار به زبان‌های تورکی ترجمه و منتشر شود.
*پس سعی در گسترش فعالیت‌ها در آن‌سوی مرزها دارید؟
بله؛ تلاش می‌کنیم تعاملات فرامرزی‌مان را افزایش دهیم تا ظرفیت‌ها و آثار ارزشمند نویسندگان و محققان این خاک در خارج از این مرزها هم معرفی شوند.
* وضعیت نشر و البته کتاب را در جامعه‌ی امروز چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت نشر به معنای واقعی فلج است. گرانی و نبود کاغذ هم مزید بر علت شده تا ناشران بیشتر از قبل در مضیقه قربار بگیرند. با این حال شعار ما در کار همیشه این بوده است که هرچقدر هم در مضیقه باشیم باز هم به راهمان ادامه خواهیم داد. در مسیر توسعه‌ی فرهنگ، متوقف نمی شویم و در حد توان به کار و تلاشمان ادامه خواهیم داد و دست کسانی را که برای کمک و مساعدت در این مسیر فرهنگی و ارزشمند قدم بردارند به گرمی می‌فشاریم.
*از تازه‌های نشرتان بگویید؟
در حوزه‌ی ترجمه، رمانی از «عبدالله کمال» داشته‌ایم. در بخش اسطوره و تاریخ آذربایجان چندین عنوان کتاب آماده شده است. در حوزه‌ی ادبیات کلاسیک نیز آثاری چون کوراوغلی، بابک و دده‌قورقود را منتشر کرده‌ایم.
*در سال گذشته اثر تجدید چاپی داشته‌اید؟
با توجه به وضعیت موجود نشر در عمل امکان و نیاز به تجدید چاپ چندان ممکن نیست.
*حمایت از نویسندگان و مترجمان چه میزان برایتان مهم است و چه راهکاری برای این منظور در پیش گرفته‌اید؟
به عنوان یک ناشر زبان تورکی آذربایجانی دو نوع حمایت از مولفان و مترجمان در نظر گرفته‌ایم. اول اینکه کارهای قابل و ارزشمند را از نویسندگان خریداری کنیم و در ازای چاپ، حق تالیف به نویسنده‌ی اثر می‌دهیم. در ارتباط با کارهای نه چندان قوی نیز تنها در نقش حامی و واسطه بین پدیدآورنده‌ی اثر و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایفای نقش می‌کنیم. برای تسهیل در امر گرفتن مجوز آنها را یاری می‌کنیم و هزینه‌ی چاپ به عهده‌ی خود مولف خواهد بود.
* چالش اصلی حوزه‌ی نشر و کتاب در مقطع کنونی را چه می‌دانید؟
این یک هشدار جدی است که روز به روز به جای افزایش آمار نویسندگان شاهد ریزش و کاهش تعداد علاقه‌مندان به کتاب هستیم. مسایل و مشکلات اقتصادی، هم ناشران و هم کتابخوان‌ها را متاثر کرده است و باید فکری جدی در این زمینه از سوی سیاستگذاران لحاظ شود. من به شخصه از رویکرد مثبت و گرایش مردم آذربایجان و تورک زبان به تاریخ و ادبیات بومی خرسندم و از این میزان علاقه‌مندی خوشحالم.
*یعنی گرایش و پیگیری مخاطبان را عامل دلگرمی خود برای ادامه‌ی فعالیت در حوزه‌ی نشر می‌دانید؟
اینکه مردم ترغیب شده‌اند تا درباره‌ی تاریخ، ادبیات و فرهنگ خود بیشتر بدانند برای من کافی است. چه چیزی بهتر از کتاب می‌تواند این حلقه‌ی مفقوده را به هم متصل کند. همین انگیزه، تداوم کار را برای من و مجموعه تقویت می‌کند و سود و زیان کار چندان برایمان مهم نیست.
*درباره‌ی گرانی کاغذ گفتید و اثری که بر بازار نشر دارد. آیا به ضرورت بکارگیری روش‌های نوین و الکترونیک در انتشار آثار اعتقاد دارید؟ روش‌هایی مانند کتاب‌های صوتی یا فیدبک‌ها؟
به نظرم این‌ها روش‌های خوبی‌اند ولی مقطعی هستند و به طور حتم اقدامات ماندگاری نخواهند بود. اگر اینگونه بود در کشورهایی همچون فرانسه یا ترکیه با وجود امکانات فنی و علمی تیراژ کتابها به 20 هزار نسخه نمی‌رسید.
*شما علت آن را در چه مسئله‌ای می‌دانید؟
به نظرم علت در اصالت کتاب معنا می‌یابد و البته اعتمادی که به کتاب وجود دارد. در عالم کتاب اساس و ریشه وجود دارد.
*پرفروش‌ترین عنوان کتاب منتشر شده از سوی انتشارات ساولان ایگیدلری در سال گذشته چه بوده است؟
کتابی با عنوان «آنادیلی» برای کودکان منتشر کرده‌ایم که در ارتباط با آموزش و نحوه‌ی خواندن و نوشتن تورکی برای کودکان سه جلد منتشر شده است و جزو پرفروش‌ترین کتاب‌های ما به شمار می‌رود.
همینطور رمان تاریخی «سرانداز» که مربوط به حوادث سال 1325 است و چندین اثر و رمان دیگر که از ترکیه و آذربایجان ترجمه شده است از آثاری است که مورد توجه مخاطب قرار گرفته‌اند.
*برگزاری نمایشگاه‌های کتاب را تا چه اندازه در افزایش میزان کتابخوانی در جامعه مثمر ثمر می‌دانید؟
شکی نیست که نمایشگاه کتاب حداقل موجب می‌شود تا نام و یاد کتاب برای مردم تکرار و تداعی شود. ولی امیدوارم تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ناشران زبان و ادبیات تورکی را باور کند و بپذیرد که فعالیت در حوزه‌ی نشر و توزیع کتاب نیازمند توجه به مخاطب و پاسخگویی به نیاز مخاطب در تمامی سطوح و شاخه‌ها و البته زبان و فرهنگ‌های متنوع است. امیدواریم با نهادینه‌شدن این نگرش در سطح مدیریتی، فعالیت در حوزه‌ی نشر تسهیل شده و فرصت معرفی ظرفیت بالای ادبیات تورکی در کشور محقق شود.
*مهمترین عامل در ماندگاری و فعالیت در حوزه‌ی نشر را چه امری می‌دانید؟
شالوده و ریشه‌ی هر کاری اقتصاد و بخش مالی است و حوزه‌ی نشر و کتاب هم مستنثنی از این اصل نیست. افزایش توان خرید مردم ارتباط مستقیم با تقاضا در بازار کتاب دارد. نمی‌گویم فرهنگ وابستگی کامل و مطلق با اقتصاد دارد ولی به طور یقین از شرایط اقتصادی تاثیر می‌گیرد.
*پیشنهاد شما برای کاهش آثار منفی شرایط اقتصادی بر حوزه‌ی فرهنگ و به طور تخصصی‌تر حوزه‌ی کتاب و نشر چیست؟
تعریف و تخصیص بسته‌های حمایتی و تشویقی در جهت افزایش قدرت خرید مردم می‌تواند کمک‌کننده باشد. برای مثال رقم و میزان بن‌های ارایه شده در نمایشگاه کتاب چهار سال متمادی است که بی‌توجه به نرخ تورم و افزایش قیمت کتاب ثابت مانده است. در صورتی که این رقم متناسب با نرخ تورم و گرانی نیست.
به نظر شما چگونه می‌توان گرایش مردم به خواندن کتاب در حوزه‌ی زبان و تاریخ و ادبیات تورکی و آذربایجانی را افزایش داد؟
در این مورد یک نکته‌ی طلایی وجود دارد، مردم ما همیشه جلوتر از دولتمردان و حتی ناشران عمل کرده‌اند. مردم علاقه‌مند به خواندن هستند و این گرایش برای نشر آثار مرتبط با زبان و تاریخ آذربایجان از سوی مردم بسیار قوی و جدی است.
اینگونه نیست که ناشر، کتابی چاپ کند و بخواهد مردم را علاقه‌مند به خواندن کند بلکه خود مردم هستند که با حمایت از ناشران و خرید آثار منتشر شده، ارتقاء کیفی آثار و کتابها را سبب می‌شوند.
گفتگو: افخم ابراهیمی
