صمد سرداری نیا

ناشر: نشر اختر

چاپ چهارم 1395

212 صفحه

شابک: 9-59-8105-964-978

 

جنگ جهانی اول که به مدت چهار سال از 1914 تا 1918 میلادی، 1293 تا 1297 شمسی طول کشید، تحولات شگرفی را در سطح جهان سبب گردید. یکی از این دگرگونی ها، وقوع انقلاب روسیه در سال 1917 میلادی و فروپاشی تزاریسم بود که این رویداد تاریخی در میهن ما نیز تاثیر عظیم خود را برجای گذاشت. ارتش جرار روسیه تزاری که از نهم اردیبهشت 1288 شمسی، 29 آوریل 1909 میلادی آذربایجان را در اشغال خود داشت، در این نه سال، از هیچ ظلم و جنایتی فروگذار نکرد و علاوه بر خدشه دار کردن استقلال و آزادی ایرانیان، فجایع هولناکی را مرتکب گردید که از مهم ترین آن ها تحمیل صمدخان شجاع الدوله و نقطه پایان گذاشتن بر ثمرات انقلاب مشروطیت در آذربایجان بود.

پس از سقوط نیکلای دوم، آخرین امپراطور رومانوف ها، نیروی اشغالگر روسیه، آذربایجان را تخلیه و راهی میهن خود شدند تا در باکو، با همدستی داشناک ها فاجعه خونین مارس 1918 را به وجود آورند.

خروخ تدریجی اشغالگران، گرچه در دراز مدت تاثیر مهمی بر تحولات سیاسی ایران بر جای نهاد، ولی در کوتاه مدت، حوادث دلگدازی را سبب گردید. آن ها هنگام رفتن، در اغلب شهرهای آذربایجان دست به چپاول و کشت و کشتارهائی را راه انداختند. از جمله دو بار بازار ارومیه را غارت کرده و به آتشی کشیدند تا برای خانواده های خود سوغاتی ببرند.