زلزله های بزرگ آذربایجان(از اوایل میلاد تا 1398)

دکتر توحید ملک زاده دیلمقانی

چاپ اول 1398

ناشر: انتشارات آینا

136 صفحه

شابک: 9-18-8161-600-978

مطالعات مختلف ژئوفیزیکی در آذربایجان نشان می دهد که این منطقه از ایران از لحاظ زمین ساختی یکی از مناطق بسیار جوان آسیاست و در کمربند زلزله موسوم به زلزله «آلپ هیمالیا » قرار دارد. این کمربند زلزله خیز که از میان اقیانوس اطلس شروع می شود، پس از عبور از مناطق آلپ، ترکیه، آذربایجان، ایران، پاکستان، افغانستان، شمال هندوستان، تبت، منطقه جزایر فیلیپین می پیوندد و نوار عریضی را به وجود می آورد. در واقع میتوان این نوار را جزو مناطق بهم رسیده و جوش خورده صفحات در تئوری زمین ساخت صفحه ای دانست. در سالهای اخیر کوشش هایی برای حل مسائل لرزه زمین ساختی ایران و به تبع آن آذربایجان توسط نوروزی (1972)، مکنزی (1977 و 1972) و Dewey et al (1973) ارائه گردید ولی این الگوها به سبب در نظر نگرفتن تکتونیک آذربایجان نتوانست پاسخگوی سوالات لرزه زمین شناختی آذربایجان شود چرا که به قول بربریان (1362) بیشتر مرزهای بکار گرفته شده توسط نوروزی اساسا مرزهای غیرواقعی و جغرافیایی و سیاسی می باشند. با توجه به این مسائل و مشکلات و با عنایت به کوششهای افتخارنژاد (1960)، بربریان (1983)، باباخانی و رحیم زاده (1367)، قنبری (1376 و 1363) و شنگور (1991) برای مطالعه تکتونیکی شرق آذربایجان و مطالعات مکنزی (1972)، دیوی (1973) اینوستنی (1980) و شئنگور (1990) برای غرب آذربایجان، موضوع «میکروپلیت آذربایجان» برای مطالعات زلزله خیزی آذربایجان مطرح و به تفضیل مورد بحث قرار گرفته است.