ادبیات قزئتینین، کنعان حاجی ایله "فرعونون دفتری" اثری حاقیندا دانیشیغی

متن کامل

ادبیات قزئتینین، کنعان حاجی ایله "فرعونون دفتری" اثری حاقیندا دانیشیغی:
خوشبخت آدام هئچ واخت يازيچي اولمور


-کنعان بي، هانسي سببدن "فرعونون دفتري" روماني حاقينداصحبتلشمگيميزي ايستهدينيز؟ 
-اولا، اونا گؤره کي، بو روماني ان اوغورلو متنيم ساييرام. بو اثرين ايدئياسي، مطلبين ايفاده فورماسي حاقدا اوزون مدت دوشونموشم.  مثلا، "ياغ کيمي"ده، "رقاصه"ده هر شئي اوست قاتدادير. بونلار صيرف رئاليست سبکيده يازيليب. آما "فرعونون دفتري"اينده پاستيش ده وار، فلشبکدن ده ايستيفاده اولونوب 
 
-باشلانغيجدا بونو سوروشماق ايستهديم-متنلرينيزه نه درجهده حساسينيز؟ 
 
-نه درجهده لازيمديرسا، او قدر. آما يازيب بيتيرديکدن، اثر چاپ اولوناندان سونرا او اثرين سونراکي طالعي حاقدا قطعي دوشونمورم. 
 
-من بو روماني اوخوياندا ايلک دوشوندويوم بو اولدو کي، بير آندا يازيلماسي ايستهنيب،وتوروب يازيلماييب، اوزون زامان دولانيب دوروب، بلکه ده سيزي ناراحات ائديب، "ياز" دئييب..رومانين ايدئياسي نه زامان، نهدن دوغوب؟ يني يازييا کؤچونجه... 
 
-چوخ دقيق مشاهدهدير. من بونو 2012-جي ايلده يازماغا باشلاديم. او زامان کوليس.آز-دا چاليشيرديم. دوشونوردوم کي،قيسا مدّتده يازيب بيتيرهجهیم. آرايا خستهليک دوشدو، سونرا چوخ جدي پروبلملر ياشاديم. ايندي رومانين يازيلما پروسسيندهکي قيدلريمه باخيرام. اوردا بئله بير قيد وار: "وقتيمي تام بو اثره آييرا بيلمهديم". بو قيدي اثرين تماملايارکن يازميشام. رومان حجمي آز اولسا دا، اوزون فاصيلهلرله يازيليب. من کندده ياشاياندا هر گون شهره الکتريک قاطاريندا گليرديم. عيني واگوندا، عيني يئرده اوتوران و تماما اؤزونه قاپانميش بير آدام دقتيمي چکدي. بير گون گليب اونونلا اوزبهاوز اوتوردوم و بئلجه تانيشليغيميز باشلادي. بو آداملا انسيت قورماق اول چتين اولدو. آما بير نئچه گوندن سونرا اونون بئله دئيک، "بوزو اريمهيه" باشلادي. طالعيميزدهکي اوخشارليق مني حيرته گتيردي. طبيعي کي، جزئي فرقلر واردي. آما عيني تراموايلا برابرهم ده عيني حيات مسیرینده  گئديرميشيک. طالعیميزين يوللاري عئيني يئرلردن کئچيب. بو منه چوخ ماراقلي گليردي و اونون حاقيندا بير حکایه يازماغي دوشونوردوم. آما هاردان، نئجه باشلاياجاغيمي بيلميرديم. فرعون آدي منيمچون بو موضوعيا بير آچار اولدو. بير گون قونشولوقدا ياشايان دوستوملا راستلاشديم، حال-احوال توتدوق. بو اوغلان دوغولاندا والدينلري اونا "فرعون" آديني قويموشدولار، مکتبده اوخوياندا دا هميشه آدينا گؤره لاغ سوژه سینه  چئوريليردي. آدام آدينا گؤره عمللي-باشلي اذيت چکيردي. سونرا اؤيرنديم کي، پاسپورت آلاندا آديني دييشديريب. بو دئتال بئينيمده شيمشک کيمي چاخدي. فرعون! ائله همين گون متني يازماغا باشلاديم. بوردا مقصد مصر آللاهلارينين حياتيني تصویر ائتمک دئييل. قطعا! آما اوخوجو ايستر-ايستهمز مصر فرعونلاري حاقدا دا دوشونور. هر بير متنده اوخوجو وئرسياسي دا اولور. چوخ واخت مؤليفين هئچ دوشونمهديگي مقاملار اوخوجونون عاغلينا گلير. بيزيم ديليميزده بئله بير ايفاده وار: فيلانکس فرعونلوق ائديردي، گؤردونوز آخيري نه اولدو؟ داها چوخ بو موضوع عکس اولونوب. بئله دئيک، اوچ آدامدان بير آدام ياراتميشام. 
بو اثردهکي فرعون هم منم، هم من دئييلم. قاطاردا تانيش اولدوغوم آدامين حياتي لوکوموتيو کيمي سوژئتي اؤز آردينجا آپارير.اثرده بئله دئييم، ايکي جور حاديثه وار: ماتريا حاديثه سي، بير ده شعور حادثهسي. من بورا شعورالتي حادثهلرده علاوه ائتديم. 
 
-يازماغا 2012-جي ايلده باشلادينيز. بس نه زامان تاماملادينيز؟ 
 
- اثري 2015-ين فئوراليندا بيتيرديم 
 
-يازديغينيز مدتده مين آداملا يئنه راستلاشيردينيزمي؟ 
 
-من کنددن چيخاندان سونرا او غريبه آداملا علاقه م ايتدي. اوزون زمان سونرا تصادفا راستلاشديق.من حَيَط ائوينده ياشاييرام، محض همين گون حَيَطده بير ايش چيخميشدي، اوستا لازيم ايدي. پروبلميمي اونا دئديم، دوشونمهدن دئدي گئدک، من سنين ايشيني حل ائديم، سن يازيچي آدامسان، فيزيکي ايش سنليک دئييل. گلدي و منه چوخ بؤيوک کؤمکليگي ديدي. ها ايللاه ائلهديم، زحمتي مقابلينده بير قپيک ده گؤتورمهدي. چوخ متاثر اولدوم. همين واخت آرتيق روماني يازيب بيتيرميشديم... 
 
-ماراقليدير. بيليرديمي کي، سيز اوندان تاثيرلهنيب رومان يازميسينيز؟ 
 
-يازي-پوزو آدامي اولدوغومو بيليردي. آما بو روماني يازديغيمدان خبري يوخ ايدي. 
 
-سونرالاردا دا بيلمهدي؟ 
-او واختدان راستيما چيخماييب. بير-ايکي دفعه کنده گئدنده سوراقلاشديم. "گؤرموشم"دئين اولمادي. بيليرسينيز، او، حددن آرتيق اؤزونه قاپالي بير آدامدير دئيه هئچ کسله انسيت قورمور. کافه، چايخانايا گئدن آدام دا دئييل. آداملاردان اوزاق قاچير هميشه. اونو هميشه تک گزن گؤررسينيز. بيلديگيمه گؤره هله ده تک ياشايير. 
 
-آنلاديم...روماني بيتيردينيز، ايلک نه دوشوندونوز، نه ائتدينيز؟ يعني يونگوللوکمو دويدونوز، بوشلوقمو دويدونوز؟ روماني تاماملانماسيسيزه هانسي حسی ياشاتدي؟ 
 
-طبيعي کي، اثرين نقطهسيني قوياندان سونرا بير راحاتليق حيس ائديرسن. آما اونون گلهجک طالعیله باغلي بير ناراحاتليق دؤرو باشلايير. يازي پروسسينده عمومي مضمون سانکي مؤليفه ده مقاومت گؤستريردي. اوخوجونون دقتي بيرموضوعدان ديگر موضوعا يؤنهلير و من دوشوندوم کي، بو، طبيعيدير. فرعون حياتيني محض بئله ياشاييب. سليقهسيز، نظامسيز، داغينيق بير حيات. 
 
- کيمهسه وئردينيزمي اوخوسون دئيه؟ 
 
-طبيعي. اثري بير نئچه ذؤقونه اينانديغيم آداملارا اوخوماق اوچون وئرديم. دوستلارين مصلحتينه اساسا، معین دييشيکليکلر و علاوه لر ائتديم. اثري بيرينجي سخاوت ساحيل اوخويوب. مبارز اؤرن، آغا جعفرلي اوخوموشدو. سخاوت و آغانين چوخ فايدالي مصلحتلري اولدو. 
 
-ايلک فيکيرلر گلنده راضي قالدينيزمي، يعني اثر اصلينده حساس بير موضوع اوزريندهدير، اوسته ليک سيزينله گيزلي باغلار وار، دويموشدولارمي؟ 
 
-بو، مني ان آز  دوشوندورن  مسئلهدير. بونا پازل رومان دا دئمک اولار. آيري-آيري المنتلرين واحيد متنه چئوريلمهسيدير. مختلف حيصه لرده منطيقي آرديجيلليغي قوروماغا چاليشميشام. طبيعي، راضيلاشديغيم و راضيلاشماديغيم مقاملار واردي. اوّلکي فيکريمه قاييديرام کي، بوردا من هم وارام، هم يوخام، اوتوز فايز تخيل اويونلاريدير، هارداسا اللي فايز او آدامين حياتيدير، اؤزومدن ده بعضي شئيلر وار. من بونلاري بيرلشديرديم. ايندي اوخوياندا هئچ اؤزوم ده بيلميرم کي، بو حياتي من ياشاميشام، يا فرعون. 
 
-بو هم ده ان دوغما متندير...  
-معین معنادا هه، دئمک اولار. 
 
-فيکيرلردن سونرا رداکته ائتدينيزمي؟يا ائلهجه وئردينيز چاپا؟ 
 
-مؤلف رداکتهسي طبيعي کي، اولدو. دوزهليش و علاوهلر ائتديم و يئنيدن اوخودوم. سونرا چاپينا قرار وئرديم. 
  
-من بو رومانداکي آيناني سئوديم، او گوزگو دئييل، شوشهدير،بيرباشا او بيري اوزو گؤسترير 
 
-هه، بو دا ماراقلي يوزومدور. 
 

-بو روماني يازديغينيز زمان ايچينده اولدوغونوز معنوي چؤکوش وارديمي؟ نئجهيدي روح حالينيز؟
 
-من بو معنوي چؤکوشو هارداسا 10-15 ايل بوندان اؤنجه ياشاميشديم. آما شوکور کي، طالعیم فرعونون طالعی کيمي اولمادي. داخيلن چوخ راحات زامانيمدا يازديم بو اثري. بو راحاتليق دا منه آسان باشا گلمهدي. چوخ بؤيوک آغريلار، محروميتلر و ييرتيجي بير دؤزوم مني خيلاص ائتدي. آما خيلاص اولمايا دا بيلرديم. اوميد، ايراده و اينام. 
 
-رومان سيزه علاوه گوج ده وئرديمي؟ 
 
-سؤزسوز. بو روماندان سونرا سانکي اوزريمدهکي آغيرليق خيلي آزالدي. بير يوک ايدي منيم اوستومد، اونو اوزريمدن آتديم. من بونا قدر بير نئچه رومان يازميشديم، آما دوشونوردوم کي، مني تام ايفاده ائدن متنلر بونلار دئييل. 
آما "فرعونون دفتري"نده دئمک ايستهديگيمي دئيه بيلميشم. نه درجهده دئيه بيلميشم، بونو سيزلر داها ياخشي بيلرسينيز. 
   
-روماندا قاراباغ پروبلمينه اشاره ائديليب. محاربه ده يارالانيب قاييدان عسگر،فرعونون محاربه اوچون يارارلي حساب اولونماماسي، اوسته ليک اؤزونون ده قورخماسي وئريليب.
 
-محاربه ده يارالانيب قاييدان عسگر منيم صینیف يولداشيم ايدي. من اؤزوم حربي خيدمتده اولموشام و اؤزو ده ناخجيواندا، سرحدده خدمت کئچميشم. اوندا آنام باکيدا خسته وضعيتده تک قالميشدي. 
 
-بير يئرده ايسه خسته آتانين تصويري...سويوق قانلي صحنهلردير، آماچوخ توخونور، يانديرير حتّي... آناسينين باشينين آلتيندان پولو چکيب آپارماسي... آلداديب پول آلماسي... اؤلادا ياراشمايان شئيلر...بونلاري فرعوندان ائشيتميشدينيز، يا حياتدا قارشيلاشديغينيز حادثه لر، مشاهدهلر بير يئره توپلانيب؟ 
 
-بو دتایللار تمام باشقا بير دوستومون حياتيندان گؤتورولوب. فرعونون اؤزو ده اؤز حياتييلا باغلي چوخ آجيناجاقلي شئيلر دانيشميشدي. منيم اونلاري يازماغا سادهجه، گوجوم چاتمادي. 
 
-روماندا سفيل قوجا وار... او دا آشاغي-يوخاري عيني تراوماني ياشاييب... 
 
-هه، وار. يازار دوستلارلا گئجه واختي کافهدن چيخيرديق. همين قوجا قارشيميزي کسدي. او دتایلي اثره داخيل ائتميشم. آما او قوجايلا همين صحبت يوخ، باشقا صحبت اولموشدو. من اونو اثرين سوژئتينه اويغونلاشديرديم. او صحبت تخيل محصولودور... 
 
-روماندا ايکي مقصد گؤرونور، فرعونون صاحيب اولماق ايستهديگي ايکي شئي-پول و قادين. اوخوياندا گؤروروک کي، اصلينده فرعون ژورناليست کيمي اوغورسوز دئييلميش، حؤرمتيده وارميش. لاکين يئنه ده بو ايکي سبب اونو چکيب باتاقليغا آپارير.
 
-هه، آخي قادين دا، پول دا وازکئچيلمزدير... 
 
-مؤلف، داها دوغروسو اثري نقل ائدنده دئيير کي، فرعون سانکي منيم حياتيمي يازيب... ماراقليدير، دئيک کي، قوجا سئوديگي قيزين عاييلهسينه گوجونو ثبوت ائتمک ايستهييردي، بس فرعون؟ او کيمه نه ثبوت ائتمک ايستهيير؟ سئوديگي قيز طرفيندن رد جوابي آلماييب. بير باخيمدان تکليگين، اوشاقليق کومپلئکسلرينه قاليب گليب. بللي بير مرتبهيه چاتيب، حؤرمتلي ايشي وار. نييتهميزلنمهييب، اولدوغو يئردن، معنوي مرتبهدن قات-قات آشاغييا جان آتير، اونداکي بوپول و قادين آرزوسو ندير؟ بو آدام کيمدير؟فرعونون باجاريب الده ائتديگي تحصيل شانسي، سونرا اوغورلو ايش يوکسليشي، قازانديغي حؤرمت، ايچينده سيخيلديغي محيطدن خيلاص اولماسي اونون يارالاريني سارمالي دئييلديمي؟ نييه او بو قدر ضديتليدير، دوغرودانمي اوشاق واختي گئيينديگي ياماقلي، کؤهنه پالتار، قوجا و گوناهسيز، زحمتکش، بير باخيمدان بدبخت آنا-آتا اونو بو قدر اييرنديرميشدي؟ فرعون کيمي قينايا بيلردي؟ مؤلف بو باخيمدان کيمي قينايير؟ 
 
-اصلينده پول و قادين يوخ، کاراکتريندهکي ناقيصليک، حياتينداکي زده ، ناتامامليق کومپلکسي و ان اساسي، دوشدويو محيط اونو باتاقليغا چکير. فرعون زدهلنميش منيني، تاپدالانميش غرورونو برپا ائتمک ايستهييردي. سادهجه، واسطهني دوزگون سئچمهميشدي. فرعونو سئون آدام اثردن بير ائپيزود کيمي کئچير. فرعونون سئوگيسي فداکارليقدان محرومدور. 
بيليرسينيز، فرعون او معنوي کيفيتلردن محرومدور. او، ايستهيير ياخشي ياشاسين، وارلانسين. اوشاقليقدا اونو آشاغيلايان، آلچالدان، تحقير ائدن آداملاري ازسين. داخيليندهکي کين بوندان قايناقلانير. معین معنادا انتقاميني آلا دا بيلير. 
 
- آما اونو آلچالدان کسکين حادثه لر يوخدور، اطرافيندا عيني حياتي ياشايان اونلارلا همياشيدي وار. فرعون اونلاردان کيفايت قدر فرقلنه بيليب. و دوشونمهلي اولورسان، ايستهييرسن حق قازانديراسان، لاکين گؤرورسن کي، بو ناقيصليکلره حق قازانديرماق ممکون دئييل. 
 
-البته، صحبتيميزين اولينده ده دئديگيم کيمي تکليک، مدافعهسيز قالماق، اوسته ليک کاسيبليق، بونلار هاميسيني اونون اوشاقليغيني يارالايان دتایللاردير. 
 
-يعني، او يارالار وارسا دا بئله، ساغالماسي ممکندور، چونکي بونون سونراسيندا چاتديغيله بير يئر وار، يئنه ده بونونلا يئتينمير، اوغورلو ايشيني آتيب اؤزونو محو ائدير.  يعني او  دريندهکي اوجاق سؤنمور. يئنه ده عيني سبب گلير آغلا-تکليک. بونون سببي انسانلار اولا بيلرمي، انسانلار و دوغرو اولمايان انسانلار؟ چونکي فردلربير باخيمدان دا معین يئردن سونرا تک باشينا بدبخت اولا بيلمز، سانکي موطلق اينسانلار گرکدير. لاکين اثرده بيز او اينسانلاري گؤرموروک... 
 
-يوخ، او هر شئيده تک باشينادير. قرارلاريني اؤزو وئرير، ايشيندن اؤزو گئدير، بيزنئس قورور، کيفايت قدر وارلانير. سادج، قودورغانليق، بدخرجليک، عيش-عيشرت اوجباتيندان الينده اولانلار، آلديغي تورپاق ساحه سي، اوبيئکتلري بير-بير اليندن چيخير. اينسانيلارين بورادا هئچ بير رولو يوخدور، يالنيز اؤزو گوناهکاردير. قهرمانيميزؤزو ده بو حاقدا چوخ آز دانيشميشدي. او، داها چوخ حياتينين قارانليق طرفلريندن مني آگاه ائتمک ايستهييردي. 
 
-يعني،هر شئي باشلانغيجدا حاقلي و ساده گؤرونوردو، لاکين پول گلديکجه کاراکتر ايچيندهکي جاناواري چيخاردي اوزه. سانکي بو تکجه "تک باشيناليق" دئييل، هم ده اؤزباشیناليقدير... 
 
-تام دوغرودور. چوخ ماراقلي دتایللار وار، لاکين آدام حياتينين او مقاملاريني آنلاتماق احتياجي دويوردو کي، بونلار اونا داها چوخ عذاب وئريردي. من بوتون بونلاري داها قاباريق گؤستره بيلرديم، اثرين فرعونونونو حياتدا آراشديرميشديم، حاقيندا معلوماتلار توپلاميشديم، او قدر ناقيصليکلرله دولو بير يوکسهليشي و چؤکوشو واردي کي، بونلاري اثره گتيرمک هم آغير، هم ده معین معنادا باش آغريسي اولاجاقدي... روماندا اولمايان شئيلريني... من اونلاري سادهجه، يازا بيلمزديم. خصوصاده اونون سئوگي حياتيلا باغلي. ائتيک حساب ائتميرم. 
 
-اوزه چيخارديغينيز بوتون اثرلریزه آز-چوخ بلد اوخوجو کيمي سوروشورام-کنعان حاجي نييه يازير؟ 
 
-يازيچي اولماق اوچون هم ده اينسانين طالعی اولماليدير. موطلق يارالي يئرين اولماليدير. خوشبخت آدام هئچ واخت يازيچي اولمور.يازماق جانينداکي آغريني اوووتماق اوچوندو، يازيرسان کي، بدبخت اولدوغونو اونوداسان.بو معنادا ادبيات بدبختلر اوچون چوخ محتشم تسليدير. صحبت استعدادلي بدبختلردن گئدير. اونلار شانسلي آداملاردير. 
 
-صحبتيميزين عنعنه سينه اويغون اولاراق قلم دوستلارينيزدان سوروشدوق کي، هانسي متنينيزي داها اوغورلو حساب ائديرلر، "ياغ کيمي" ،"يادداش کارتي"،"قيرميزي قان" و "فرعونون دفتري"-ني دئديلر. حتّي سخاوت ساحيل اصرار ائدير کي، "ياغ کيمي" اثرلرينيزين ايچينده ان اوغورلوسودور. 
 
-هه، سخاوت صحبتلريميزده بونو منه بير نئچه دفعه دئييب. اولوي باباسوي "فرعونون دفتري"ني ان اوغورلو متنيم حساب ائدير. ظاهير عظمت "رقاصه" حاقيندا يوکسک فيکيرده اولدوغونو دئميشدي. ايلقار فهمي "يادداش کارتي"ني چوخ بينميشدي. "ياغ کيمي" بير آز آوانگارد ادبياتا ياخين متندير، بير آز دا مزهلي، ايرونيک اوسلوبدا يازيليب.بو روماني چوخ سرعتله و جمعي اوچ آيا يازديم. يازي پروسسينده اؤزوم ده لذت آليرديم. هم ده اوردا بيزيم نسلين طالعی وار. بونا گؤره چوخونا ماراقلي گلدي. "قانون" نشرياتينين "ان يئني ادبيات" سريسينده چيخدي. بيننلر ده ساغ اولسونلار. باشقا نه دئيه بيلرم؟ 
 
-کنعان بي، سيزي چوخ  يوردوق، گؤزل صحبت و صبرينيز اوچون تشکر ائديرم. اميدوارام رومانداگؤزوموزدن قاچان مقاملار چوخ اولمادي. 
 
- اثري چوخ دقتله اوخوموسونوز. ظنيمجه، صحبتيميز ده پيس آلينمادي. مينتدارام. 
 
/هديييه شفاقت، "ادبيات قزئتي"/ 

17 اردیبهشت 1398
تعداد بازدید: 1078

نظرات

دسته بندی محصولات
ارائه کنندگان
Yedi Iklim türkçe B1
1,500,000ريال990,000ريال
مرورگر شما بسیار قدیمی است!
جهت مشاهده این وب سایت به صورت صحیح، بروزرسانی مرورگرتان ضروری خواهد بود. بروزرسانی مرورگر
×