تاریخ نوین ترکیه

نویسنده: اریک جی. زورخر

مترجمان: نفیسه شکور، دکتر حسن حضرتی

ناشر: پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی

چاپ اول 1397

468 صفحه

شابک: 7-0599-02-600-978

کتاب حاضر به سه بخش تقسیم شده است که دوره بندی اصلی تاریخ نوین ترکیه را از نظر نویسنده نشان می دهد. بخش اول کتاب «شرح نخستین مرحله ظهور تاریخ نوین ترکیه در قرن 19، است. رویداد غالب در این مرحله رشد نفوذ اروپا در امپراتوری عثمانی و واکنش های دولت و جامعه عثمانی به آن است. نفوذ اروپا در سه حوزه مختلف اما وابسته به هم رخ داد:الحاق اقتصاد در حال رشد عثمانی به نظام جهانی سرمایه داری؛ نفوذ سیاسی روبه رشد قدرت های بزرگ اروپایی که در تلاش برای تقسیم امپراتوری عثمانی بدون برانگیختن یک حریق اروپایی و به منظور تسلط بر امپراتوری البته با حفظ هویت سیاسی مستقل آن بروز کرد؛ و سرانجام نفوذ ایدئولوژی های اروپایی نظیر ملی گرایی، لیبرالیسم، سکولاریسم، پوزیتیویسم. این سه شکل نفوذ اروپایی درهم تنیده بودند و به صورتی نامحسوس و غیرمستقیم بر یکدیگر تاثیر داشتند. این درهم تنیدگی و تاثیر متقابل در خصوص پاسخ عثمانی به این نفوذ اروپایی نیز وجود دارد. در قرن نوزدهم، دو خط سیر در این پاسخ مشخص است: یکی خط سیری است که به واسطه تلاس های دولت مرکزی و خادمانش به منظور تقویت ابزار و وسایل دولتی  و متمرکز ساختن اداره کشور شکل گرفت و دیگری حاصل واکنش هایی بود که بخش های گوناگون جمعیت امپراتوری به فشارهای وارده بر خود نشان داد؛ واکنش هایی که در طی قرن نوزدهم به تدریج منجر به جدایی رعایای مسیحی و مسلمان سلطان از یکدیگر شد.

در چنین چهارچوبی، وقایع قرن نوزدهم تاریخ امپراتوری عثمانی در بخش نخست این کتاب تشریح می شوند و مبنایی را برای دوره بندی آن شکل می دهند.