دیوان حکیم هیدجی

آثار ترکی و فارسی حکیم ملا محمدعلی هیدجی

مقدمه، تصحیح و تحشیه: دکتر حسین محمدزاده صدیق

ناشر: ساوالان ایگیدلری

چاپ اول 1399

شابک: 1-673980-622-978

آخوند حکیم ملامحمدهیده جی یکی از شاعران اندیشمند و بلندآوازه ی منسوب به روحانیت معظم شیعه است که بیشترین آثار منظوم خود را به زبان ترکی آذربایجانی سروده است. وی به آثار حکمی و فلسفی اسلامی تسلطی کامل داشت و جامع ترین تعلیق و حواشی را بر منظومه ی حاج ملاهادی سبزواری نگاشته است. وی استاد بیشترین استادان فلسفه در قرن گذشته بوده و سال ها «منظومه» و «اسفار» تدریس کرده است.

دیوان های ترکی و فارسی او بارها در ایران به صورت های گوناگون از سوی افراد چاپ و منتشر شده است. این جانب در سال 1387 موفق به تحصیح دیوان ترکی وی شدم و آن را با اندک تحشیه و مقدمه ای انتشار دادم. اینک با رفع نقایص آن کار و افزودن متون دیوان فارسی و مکاتیب و منثورات وی و شرح اندیشه های حکیم و باز نمودن جایگاه او در تاریخ اندیشه ی فلسفی آذربایجان، موفق به انتشار کامل آثار ادبی وی می شوم.

این مجموعه گذشته از مقدمه، شامل دو بخش: 1. آثار ترکی و 2. آثار فارسی است که به طور مجزا تدوین شده است. در بخش فارسی گذشته از دیوان، متن مثنوی دانشنامه و رساله منثور دخانیه را نیز گنجاندم. گرچه ادعای تحصیح کامل در جهان علم بی معناست، اما تا آن جا که در توانم بود، به رفع کاستی های چاپ های قبلی پرداخته ام.

دکتر ح.م.صدیق

آذرماه 396