تاریخ زبان ادبی آذربایجان

پدیدآورنده: پروفسور نظامی خودیف

مترجمان: رکسانا کافی و اکبر آقایی

ناشر: سروش سپهر

چاپ اول 1396

334 صفحه

شابک: 6-1-99689-600-978

تاریخ زبان ادبی ترکی آذربایجانی بدون در نظر گرفتن فعالیت های اندک، آن چنان هم به صورت سیستماتیک و متواتر(مرحله به مرحله) تا سال 1930 میلادی مورد بررسی قرار نگرفته بود. مشاهدات عمومی نشان می دهد که تحقیقات انجام گرفته درباره تاریخ زبان ادبی ترکی آذربایجانی از مراحل زیر گذر کرده است:

در سال های بین 3-50، 2-سال های بین 60-80، 3-بعد از سال های دهه 80. در مرحله اول بیشتر از همه تحقیقات پروفسور عبدالازل دمیرچی زاده شایان توجه است. بدین سبب نیز این مرحله را به نام مرحله دمیرچی زاده می توان نامید. در این دوره منابع و ماخذ زبان ادبی ترکی آذربایجان براساس کتاب دده قورقود، عمادالدین نسیمی، م.پ واقف مورد بررسی قرار گرفته و بیشتر از نرم تکاملی آن، روند اسلوب و ژانرها مورد دقت قرار گرفته و به سمت یک نوع بنیادگرایی تمایل پیدا کرده است.

در مرحله دوم وضعیت به قدر کافی عوض شده و تاریخ زبان ادبی ترکی آذربایجانی براساس منابع گسترده تری مورد بررسی قرار می گیرد. هر سال دست نوشته های جدیدتری پیدا شده و مورد تحقیق قرار می گیرد و سرآمد این محققین تجربیات موفق پروفسور توفیق حاجی یف در بررسی تاریخ زبان ادبی به عنوان نرم تاریخی شایان ذکر و اهمیت است.

با این وجود در سال های 60-80 نیز متدلوژی سال های 30-50 در این تحقیقات دوام دارد و در کنار این مسئله زیاد شدن متخصصین موجب شده که همین متدولوژی با تظاهر اشکال مختلف به میدان بیاید.

مرحله سوم از اواسط سال های 80 شروع شده و هم اکنون نیز همین مرحله با خصوصیات مخصوص به خود معین می شود.