مقام عالی قالی در تبریز
فرش از ظرفیت‌های تولیدی هنری آذربایجان‌شرقی است و گفته می‌شود بیش از ۵۰۰هزار نفر از فعالیت در شاخه‌های مرتبط با آن امرار معاش می‌کنند.
منطقه آذربایجان‌شرقی همواره در تولید قالی از موقعیتی ممتاز بهره‌مند بوده و شهر تبریز از گذشته تا امروز از نظر تولید و تجارت قالی دارای مقام و اعتبار بسزایی است.
فرش، مهم‌ترین صنایع‌دستی تبریز است تا جایی که تبریز، از سوی «شورای جهانی صنایع‌دستی» به‌عنوان «شهر جهانی بافت فرش» انتخاب شده است. از این‌رو، مورد توجه نهادهای گوناگون این شهرستان قرار می‌گیرد.
یکی از آن برای جاذبه شهرسازی استفاده می‌کند و دیگری فرش را عاملی برای توسعه اقتصادی می‌داند.
طرح و رنگ فرش تبریز بر دیوارهای شهر
طرح و نقش هنر فرش دستباف تبریز در قالب نقاشی روی برخی دیوارهای منطقه فرهنگی تاریخی تبریز نقش بسته است.
به گزارش ایمنا، شهردار منطقه ۸شهرداری تبریز گفت: این نقاشی دیواری هم اکنون با مساحت ۳۷۲مترمربع در حال اجرا است و هفته آینده تکمیل می‌شود و در معرض دید شهروندان قرار
می‌گیرد.
به گفته رضا پاک‌نهاد، انتخاب طرح فرش برای نقاشی دیواری در اردیبهشت از طریق فراخوان انجام و در نهایت برترین طرح با موضوع فرش‌های تبریز برای اجرا انتخاب شد.
طرح فرش‌ها در محدوده پل قاری و روی دیوار مجاور پردیس علامه امینی نقاشی شده است.
تشکیل کارگروه فرش در استان آذربایجان‌شرقی
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار آذربایجان شرقی چند روز پیش، در نشست تخصصی بررسی وضعیت صنعت فرش که با حضور مدیران ارشد استانی، نماینده اتاق بازرگانی، رئیس اتاق اصناف و رئیس اتاق تعاون برگزار شد، اعلام کرد: آیین‌نامه تشکیل این کارگروه در هفته آینده تدوین و نسبت به تشکیل رسمی این کارگروه اقدام می‌شود.
به گزارش ایرنا، علی جهانگیری با تاکید بر ضرورت تبیین دقیق شرح وظایف این کارگروه با رویکرد بررسی و حل مشکلات اساسی صنعت و هنر فرش در استان گفت: ساختارهای این کارگروه باید با رویکرد عملیاتی و به‌طور دقیق تدوین شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار آذربایجان‌شرقی، با اشاره به تعامل بین بخش‌های گوناگون درگیر در این صنعت خاطرنشان کرد: توسعه این صنعت و هنر در استان نیازمند ساماندهی دقیق فعالان این بخش و تشکل‌های مرتبط است.
جهانگیری، تمرکز‌زدایی در بخش مدیریت این صنعت در سطح کلان را نیز یادآور شد و گفت: تبریز به‌عنوان مهد فرش دستباف این توانایی را داراست که بتواند مدیریت این صنعت را در سطح کشور بر عهده بگیرد.
وی اعلام کرد: المپیاد فرش اسفند امسال و با نگاه تخصصی و دانشگاهی به این صنعت و هنر در تبریز برگزار می‌شود.
توجه به سایر حوزه‌های صنایع‌دستی
با وجود اینکه فرش مهم‌ترین رسته از صنایع‌دستی تبریز خوانده می‌شود اما این به آن معنا نیست که مسئولان امر از توجه به سایر حوزه‌های صنایع‌دستی غافل شده باشند.
هر از چند گاهی تصمیم‌گیری‌هایی می‌کنند که به نظر خیلی هم راهگشا نیست. به‌عنوان نمونه، کلنگ ساخت نخستین ناحیه صنعتی اشتغال صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان شرقی در حالی زمین زده شد که برای ساخت آن ۵۵۰میلیارد ریال هزینه پیش‌بینی شده است.
به گزارش ایرنا، قرار است ناحیه صنعتی اشتغال صنایع‌دستی و میراث‌فرهنگی آذربایجان شرقی در زمینی به وسعت ۶ هکتار در مدت یک‌سال ساخته شود.
ناحیه صنعتی اشتغال صنایع‌دستی استان در آزاد راه پیامبر اعظم جنب پلیس راه تبریز-بستان‌آباد در قالب ۱۵۲ قطعه کارگاهی ساخته می‌شود.
بنا بر اعلام اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، اولویت واگذاری کارگاه در ناحیه صنایع‌دستی تبریز با آن دسته از واحدهای صنایع‌دستی است که سابقه و ظرفیت بالای اشتغالزایی داشته باشند و بتوانند از وام‌های کم بهره روستایی بهره‌مند شوند.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی چندی پیش در این‌باره بیان کرد: مطالعات و برنامه‌ریزی‌های اولیه برای ایجاد ۳شهرک صنایع‌دستی در مبادی ورودی تبریز آغاز شده است.
فرشاد به‌آفرین به ایرنا، گفت: با ساخت و توسعه این شهرک‌ها تولید صنایع‌دستی استان انسجام بیشتری می‌یابد و امکانات زیرساختی لازم برای تولید و عرضه این محصولات به نحو مطلوبی فراهم می‌شود.
وی یادآوری کرد: ساخت این شهرک‌ها نقش بسیار مناسبی در رونق بیش از پیش صنایع‌دستی استان ایفا می‌کند.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی یادآوری کرد: تمامی هنرمندان و صنعتگران دارای پروانه تولید انفرادی و کارگاهی که علاقه‌مند به تاسیس کارگاه صنایع‌دستی در شهرک‌های میادشده هستند برای ثبت‌نام باید به معاونت صنایع‌دستی استان مراجعه و فرم اولیه را پر کنند.
با وجود هزینه ۵۵میلیارد تومانی اما به نظر نمی‌رسد، این تصمیم‌گیری برای آینده صنایع‌دستی این شهرستان چندان راهگشا باشد.
مدیر انجمن خانه هنرمندان صنایع‌دستی تبریز در این‌باره گفت: فرش و تابلو فرش تبریز مهم‌ترین حوزه صنایع‌دستی این شهرستان است و پس از آن حکاکی روی نقره و حوزه‌های دیگر هم وجود دارند.
محمدرضا دانش‌گهر در گفت‌وگو با خبرنگار «گسترش‌تجارت» درباره فعالیت‌هایی که خانه هنرمندان تبریز دنبال می‌کند، اظهارکرد: ۳۱ رشته صنایع‌دستی با عضویت بیش از ۱۰۰نفر در حوزه فعالیت‌های خانه هنرمندان تبریز است. بعضی از آنها کارگاه‌هایی وسط شهر دارند و برخی دیگر هم در خانه‌های خود کار می‌کنند.
وی ادامه داد: گاهی این افراد در خانه هنرمندان جمع می‌شوند و موضوع‌های را به شور و مشورت می‌گذارند.
مدیر انجمن خانه هنرمندان صنایع‌دستی تبریز درباره میزان استفاده اداره کل میراث آذربایجان‌شرقی از نظرهای انجمن‌های مردم نهاد نیز گفت: انجمن‌های مردم نهاد هنوز قدرتی ندارند و سازمان‌های دولتی از مشورت آنها بهره نمی‌برند. دانش‌گهر گفت: به عنوان نمونه ناحیه صنعتی صنایع‌دستی در حال ساخت است که بدون نظرخواهی از انجمن‌ها کلید خورده است. وی افزود: ناحیه صنعتی صنایع‌دستی تبریز بیرون از شهر و در منطقه‌ای بیابانی است و به نظر نمی‌رسد که راه‌اندازی آن نتیجه‌بخش باشد. به هنرمندان گفته‌اند که در ازای پرداخت پول ثبت‌نام کنند تا در این منطقه کارگاهی داشته باشند. دانش‌گهر ادامه داد: بسیاری از هنرمندان صنایع‌دستی در خانه‌های خود فعال هستند و برخی دیگر هم کارگاه و فروشگاه را در کنار هم دارند. حال اینکه چرا باید بیرون از شهر فعالیت کنند.
سخن پایانی
تبریز مردمی خوش غیرت دارد که همواره با تلاش‌های خود و بدون وابستگی به دولت دست روی زانوهای خود گذاشته و شهر و شهرستان‌شان را سربلند کرده‌اند. حال اینکه به نظر می‌رسد اگر دولت مشورت بیشتری با بخش خصوصی و فعالان صنایع‌دستی این شهرستان داشته باشد می‌تواند تصمیم‌‌های بهتری برای رشد و توسعه تولید صنایع‌دستی در تبریز بگیرد. اگر تولید صنایع‌دستی در این شهرستان هوشمندانه شود، به نظر نمی‌رسد که مردم تبریز مشکل چندانی برای صادرات آن داشته باشند چراکه آنها در صادرات محصولاتی دیگر از جمله کفش چرم موفق عمل کرده و مشتریان خود را در کشورهای دیگر پیدا کرده‌اند.
