حسین محمدزاده صدیق

حسین محمدزاده صدیق (تخلص دۆزگۆن)، ۲۴ تیر ماه ۱۳۲۴، فعّال سیاسی، نویسنده و مترجم ایرانی است. او در حال حاضر به تدریس زبان ترکی آذربایجانی در دانشگاه‌های مختلف کشور و آموزش و پرورش اشتغال دارد.از جمله کارهای او می‌توان به نشر ترجمهٔ دیوان لغات الترک اثر شیخ محمود کاشغری، خلاصهٔ عباسی (خلاصه شده‌ای از سنگلاخ اثر میرزا مهدی استرآبادی)، مجموعه آثار ملا محمد فضولی، مجموعه دیوان‌های شاعران کلاسیک آذربایجان و قارا مجموعه (که صدیق منتسب به شیخ صفی‌الدین اردبیلی کرده‌است) اشاره نمود. صدیق، دیوان سید روح‌الله خمینی را بصورت منظوم به زبان ترکی ترجمه کرده‌است. صدیق همچنین وصیت نامهٔ سید روح‌الله خمینی را تحت عنوان «سون سؤز» و نامه به گورباچف، منشور روحانیت و سخنان کوتاه خمینی (قیساسؤزلر) را نیز ترجمه و چاپ نموده و این آثار در هفته‌نامه سهند و نیز از سوی دفتر تنظیم و نشر آثار امام بصورت مستقل چاپ گردیده‌است.

زندگی‌نامه

حسین محمدزاده صدیق در ۱۵ تیر ماه سال ۱۳۲۴ در محلّه سرخاب شهر تبریز به دنیا آمد. پدرش نوه آقا میرعلی سرخابی نویسنده کتاب ربیع الشّریعه بود. مادرش دختر عباسقلی خان از خان‌های شهر اردبیل بود. عباسقلی خان از انقلابیون خوش‌نام مشروطه بوده و در قیام شیخ محمد خیابانی فعال بوده‌است.

در سال ۱۳۴۲ موفق به اخذ دیپلم از «دانشسرای مقدماتی» تبریز شد. در سال ۱۳۴۸ موفق به اخذ لیسانس ادبیات فارسی شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران در سال ۱۳۶۰ موفق به اخذ مدرک فوق لیسانس ادبیات ترکی از دانشگاه استانبول و در ۱۳۶۲ موفق به اخذ دکترای تطبیقی زبان‌های فارسی، عربی و ترکی از همان دانشگاه گردید.

تخلص وی در شعر «دوزگون» است. امضاهای دیگرش در تالیفات و مقالات به شرح ذیل می‌باشند: حسین دوزگون، ح. صدیق، ح.م. صدیق، حسین صدیق، ح. دوزگون، حسین سرخابلی، حسین شمایلی.[۱]

او مسؤول انتشار هفته‌نامهٔ سهند وابسته به روزنامهٔ اطلاعات برای جمهوری‌های قفقاز از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۱ بوده‌است. از سال ۱۳۷۰ تدریس مادهٔ درسی ترکی آذری در دانشگاه‌ها را به عهده گرفت و در دانشگاه تهران، علوم پزشکی، صنعتی شریف، امام صادق، علم و صنعت، دانشگاه ارومیه، دانشگاه آزاد واحد زنجان، واحد رودهن، واحد مرکزی تهران و چند دانشگاه و مؤسسهٔ آموزش عالی دیگر به تدریس این درس پرداخت. این درس در ۱۶ جلسه برگزار شده و صدیق سه کتاب درسی خاص این دوره را تألیف کرده که از سوی دانشگاه شریف، بنیاد بعثت و انتشارات الست چاپ شده‌است.

فهرست تالیفات

آذربایجانین شهید عالیملری

آشنایی با رسالات موسیقی

اردبیل لوحه لری

اوچغون داخما

دنیای قصهٔ بچه‌ها

دیدی از نوآوری‌های حبیب ساهر

زنجان لوحه‌لری ۲

سایالار

سه سنگیاد باستانی

سیری در اشعار ترکی مکتب مولویه

شرح غزلهای صائب تبریزی

صمد بهرنگی منظومه‌سی

عاشیقلار

قاشقایی لوحه‌لری

قصه‌های کچل

متون ادبی هنر

مجموعه – ۱

مشروطیت دؤنمینده فعالیت گؤسترن نسیم شمال

ملا عبدالله زنوزی و زنوزیه مکتبی

ملاپناه واقف، شاعر زیبایی و حقیقت

ورزقان (شعر مجموعه‌سی)

چیل مایدان

کیچیک شعرلر

گزیده متون نظم ترکی

یادمانهای ترکی باستان

یورد غزللری

یک روز در خاف (سفرنامه) در چهار قسمت

فهرست تصحیح‌ها و تدوین‌ها

دیوان اشعار ترکی غریبی تبریزی و تذکرهٔ مجالس شعرای روم

آثار ترکی سید یحیی مضطر زنوزی

آل محمد (ص) تاریخینده تشریح و محاکمه

امثال لقمان

برگزیده غزلیات شمس تبریزی

خلاصه قانون کار

دیوان اشعار ترکی سید ابوالقاسم نباتی

دیوان اشعار ترکی سید عظیم شیروانی

دیوان اشعار ترکی سید عمادالدین نسیمی

دیوان اشعار ترکی ملا محمد فضولی

دیوان اشعار فارسی سید ابوالقاسم نباتی

دیوان اشعار فارسی ملا محمد فضولی

سه رسالهٔ فارسی (به انضمام رسالهٔ ۴۰ حدیث) حکیم محمد فضولی

قارا مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی

متن کامل غزلیات فارسی و ترکی حکیم ملا محمد فضولی

محاکمه اللغتین

مخزن الاسرار نظامی با ترجمهٔ منظوم ترکی ابوالفضل حسینی (حسرت)

مقالات محمد علی تربیت

منتخب الخاقانی فی کشف حقایق عرفانی (بیرینجی بؤلوم)

نصاب اعتماد

نمایشنامه حاج مرشد کیمیاگر

نمایشنامه حکایت موسیو ژوردان

نمایشنامه خرس قولدورباسان

نمایشنامه‌های میرزا آقا تبریزی

پنج نمایشنامه میرزا آقا تبریزی

چهار تیاتر و رساله اخلاقیه

گلشن راز شبستری به روایت شیخ الوان ولی

یوسف و زلیخای ابوالقاسم فردوسی

فهرست ترجمه‌ها

آتا! ای ظلم گؤرموش مکتبین بایراقداری

دیوان لغات الترک

«شرح و ترجمه ترکی قصیده بُرده» اثر شرف الدین بوصیری

آثاری از شعرای آذربایجان

آرزی و قمبر (سراینده: حبیب ساهر، ترجمه منظوم: حسین دوزگون)

ابو العلاء معرّی‌نین «فخریّه» قصیده‌سی‌نین تورکجه ترجمه‌سی

اسلام احکامی

افضل الدین خاقانی شروانی

الله تانیما (خداشناسی)

انقلاب بورژوازی در انگلستان

اوچونجو امام، حضرت حسین (ع)

ایچگی و ایچگی ایچمک حاققیندا قیرخ حدیث

ایلاهی عدالت (عدالت الاهی)

بیرینجی امام، حضرت علی (ع)

ترجمهٔ منظوم ترکی چند شعر امام خمینی (ره)

توحیده چاغری (دعوت به توحید)

حضرت جعفر صادق (ع) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از حضرت صادق)

حضرت حسن عسکری (ع) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از امام حسن عسکری)

حضرت علی النقی (ع) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از حضرت علی النقی)

حضرت فاطمه زهرا (س) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از حضرت فاطمه)

حضرت محمد تقی (ع) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از امام محمد تقی)

حضرت مهدی (ع) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از حضرت مهدی)

حضرت موسی کاظم (ع) دن قیرخ حدیث (چهل حدیث از امام موسی کاظم)

حضرت پیغمبردن قیرخ حدیث (چهل حدیث از پیغمبر)

در شناخت هنر و زیبایی

درام عماد الدین نسیمی (نمایشنامه)

دو گفتار ادبی پیرامون زندگی و خلاقیت قوسی تبریزی و میرزا شفیع واضح

دیوان لغات الترک شیخ محمود کاشغری

زندگی و اندیشه نظامی گنجوی

شهره عالم (برگردان منظوم ترکی غزلیات فارسی فضولی توسط حسین دوزگون)

قیسسا سؤزلر

مسایل ادبیات دیرین ایران

مسایل ادبیات نوین ایران

مطلع الاعتقاد فی معرفت المبدأ و المعاد

معاد تانیما (معادشناسی)

مقالات فلسفی

نظامی شاعر بزرگ آذربایجان

وطن یادداشتلاری

پیرامون پیدایش انسان

پیغمبر تانیما (پیغمبرشناسی)

گفتارهایی پیرامون مسایل زبانشناسی ایران