توضیحات

چالش ملیت در انقلاب بلشویکی

مجموعه مقالات

• ترجمه و تالیف: جلیل یعقوب زاده ی فرد
• ناشر: ساوالان ایگیدلری
• چاپ اول 1398
• 300 صفحه
• شابک: 9-80-8821-600-978

این کتاب تلاشی است برای شناسایی خوانش های غیررسمی از مساله ی ملی در جنبش چپ که تاکنون به وسیله ی «مارکسیسم – لنینیسم» استالینی ناشناخته مانده است. به خصوص تجربه ی ترکستان بسیار مورد غفلت قرار گرفته است. تاکنون در مورد جنبش باسماچی آثار اندکی در ایران منتشر شده است و در مورد گالییف تا آنجایی که نگارنده سراغ دارد، هیچ اثری منتشر نشده است. در این مجموعه از پرداختن به قیام باسماچیان خودداری شده است. خوانندگان علاقه مند می توانند به منابع ارائه شده در زیر مراجعه کنند. تنها مقاله ی چوکایف به لحاظ اهمیت تاریخی آن ارائه گردیده است.
این مجموعه شامل پنج مقاله می باشد. اولین مقاله تالیف نگارنده ی این سطور است. در این مقاله تلاش شده است تا نیروهای انقلابی و فضای سیاسی آن دوره به تصویر کشیده و پروژه های هر یک از روشنفکران آن دوره تبیین شود. این مقاله و مقاله ی امیرخان فخری اردم در یک ویژه نامه تحت عنوان «خوانش های غیررسمی از مساله ی ملی در جنبش چپ» در شماره ی اول نشریه ی وزین شمس نگار (1394) و همچنین در ویژه نامه ی نشریه ی «فرهنگ جامعه» به مناسبت یکصدمین سالگشت انقلاب کبیر (1396) در تبریز منتشر گردید. دومین و سومین مقاله در مورد اندیشه های گالییف است. اولی توسط اردال دلال، استاد دانشکده ی علوم سیاسی دانشگاه آنکارا و دومی نیز تحت عنوان «نظریه پرداز و استراتژیت ستم دیدگان: سلطان گالییف» توسط دمیرخان فخری اردم، پژوهشگر ارشد دانشکده ی اقتصادی و اداری دانشگاه غازی آنکارا، نگاشته شده است.
چهارمین مقاله تحت عنوان «زکی ولیدی توغان و مساله ی ملیت ها: از باشقیرستان کوچک تا ترکستان بزرگ» نوشته ی نادر ازبک می باشد. زکی ولیدی توغان را به عنوان یک مورخ می شناسیم. ولی وی در دوره ی قبل از انقلاب و سپس انقلاب کبیر روسیه به عنوان یک فعال سیاسی در همه ی وقایع و تحولات ترکستان نقش مهمی ایفا کرد. همچنین، وی در شکل گیری گفتمان ملی گرایی ترکیه نیز نقش بی بدیلی داشت. پرداختن و بررسی نقش چنین شخصیتی بی شک دارای اهمیت والایی است.
پنجمین مقاله تحت عنوان «جنبش باسماچی در ترکستان» نوشته ی مصطفی چوکایف از رهبران این جنبش می باشد. این مقاله علاوه بر ارزش علمی به لحاظ تاریخی نیز حائز اهمیت بسیاری است. زیرا نویسنده خود شاهد حوادث دوره ی مذکور بوده است. چوکایف این مقاله را به سال 1928، یعنی کمی بعد از شکست این جنبش به نگارش درآورد و در نشریه ی «مطالعات آسیاسی» منتشره در لندن منتشر نمود. از آنجا که دسترسی به این مقاله میسر نبود، ترجمه از روی متن ترجمه ی ترکی این مقاله صورت گرفت.